Cele nauczania matematyki. Różne poziomy celów i ich realizacji – przykłady z materiału szkolnego.

Cele nauczania matematyki

Wyróżniamy dwie kategorie celów nauczania matematyki. Są to:

- cele kształcące - kompetencje, postawy i nawyki będące wynikiem poznawania pojęć i metod matematyki.

- cele wychowawcze - postawy i nawyki kształtowane w procesie dydaktycznym przez wykorzystanie jego społecznego charakteru oraz przez poza matematyczne treści kształcenia.


Wyróżniamy trzy poziomy celów i ich realizacji.

Poziom pierwszy:

1. Cele ogólne.

Podstawowe nawyki ucznia, które wyrabiamy poprzez matematykę, które są potrzebne człowiekowi niezależnie od jego przyszłej działalności

  • Zdolność do wyciągania wniosków.
  • Myślenie abstrakcyjne.
  • Aktywna postawa wobec problemu.

Poziom drugi:

2. Cele specyficzne.

Działania ucznia skierowane na metody matematyki jako nauki.

  • Definiowanie (ale nie uczenie się definicji tylko subiektywne tworzenie definicji).
  • Twierdzenia. Odkrywanie pewnych zależności, stawianie hipotez.
  • Dowodzenie

- nie wprost

- dedukcja (wysnuwanie wniosków)

Aby dowieść hipotezy trzeba ja udowodnić, aby obalić hipotezę wystarczy podać kontrprzykład.

Poziom trzeci:

3. Wyniki nauczania.

Określone w programie nauczania. Co uczeń po lekcji umie, potrafi, powinien rozumieć, m.in.:

  • Umiejętność wykonywania dzielenia z resztą
  • Znajomość pojęcia współrzędnej punktu, umiejętność wskazania punktów o danych współrzędnych na osi liczbowej i zaznaczenia punktów w układzie współrzędnych.
  • Umiejętność rozwiązywania zadań prowadzących do obliczeń arytmetycznych.
  • Umiejętność wykorzystywania najprostszych pojęć geometrii w sytuacjach praktycznych, rozwój wyobraźni przestrzennej.


Cele wychowawcze.

Można rozwijać m.in.:

- umiejętność pracy w zespole,

- umiejętność obrony własnego zdania,

- umiejętność planowania swojej nauki,

- umiejętność dzielenia się swoją wiedzą,

- umiejętność opanowania stresu w trudnych sytuacjach.

Przykład z materiału szkolnego.

Temat: Rozwiązywanie równań z jedną niewiadomą.


Za cel główny można przyjąć: umiejętność rozwiązywania przez uczniów równań z jedną niewiadomą.


Lekcje można zacząć od pokazania i wyjaśnienia uczniom w jaki sposób rozwiązuje się równania z jedną niewiadomą. Następnie pozwolić na to aby uczniowie samodzielnie na tablicy rozwiązali kilka równań, odkrywając pewne zależności i prosząc o pomoc w razie problemów.